مشخصات، قیمت و خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی
مقدمه:
مواد شیمیایی آزمایشگاهی، همانطور که از نامشان پیداست موادی هستند که در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شوند. این مواد از دیگر مواد شیمیایی متفاوت هستند و برای انجام آزمایش‌های مختلف در حوزه شیمی، زیست‌شناسی، فیزیک، پزشکی و غیره کاربرد دارند. هدف استفاده از مواد آزمایشگاهی، کسب نتایج صحیح و قابل تکرار برای پژوهش‌های علمی است. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاح، این مطلب را تا انتها بخوانید.مدت زمان مطالعه 10 دقیقه.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی چه ویژگی‌ها و کاربردهایی دارند؟
مواد آزمایشگاهی برای کاربردهای تحقیقاتی، دارویی، مهندسی کشاورزی و غیره استفاده می‌شوند. این مواد تنها برای کار در محیط آزمایشگاه ساخته می‌شوند و در صورت استفاده غیر ایمن، خطرات جبران‌ناپذیری را در پی دارند. این مواد کاربردهای مختلفی دارند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
- کنترل کیفی و استاندارد
- صنایع نفت و گاز و پتروشیمی
- داروسازی
- تولید رنگ و چسب‌های صنعتی
- نیروگاه‌های تولید انرژی حرارتی
- پروسه‌های پژوهشی و دانشگاهی
- ساخت کاشی و سرامیک
- تحقیقات گیاه‌شناسی و تولید کود شیمیایی
- آبکاری فلزات
- تولید لوازم آرایشی بهداشتی
- صنایع محیط زیست
- آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی
مواد شیمیایی آزمایشگاهی، طبقه بندی ، انواع و کاربردهای آن
مواد شیمیایی آزمایشگاهی، بر حسب خصوصیات و کاربردهایی که دارند، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها به طور کلی شامل مواد شیمیایی آنالیتیکال، مواد شیمیایی کروماتوگرافی، مواد شیمیایی علوم زیستی، مواد شیمیایی آلی، بافرها و محلول‌های حجمی است که در ادامه، هر مورد را بررسی می‌کنیم.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی آنالیتیکال: اسیدها و بازها، حلال‌های شیمیایی، معرف‌های کارل فیشر و نمک‌های معدنی زیر مجموعه این مواد آزمایشگاهی هستند.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی کروماتوگرافی: زیرمجموعه این دسته‌بندی، طیف مختلفی از مواد شیمیایی آزمایشگاهی قرار می‌گیرد که شامل حلال‌های مایع کروماتوگرافی، HPLC LC/MS، استانداردها، معرف‌ها و UV Spectrophotometric هستند.
مواد شیمیایی علوم زیستی: این مواد آزمایشگاهی شامل آنتی بیوتیک‌ها، معرف‌های زیستی، مواد بیوشیمیایی، رنگ‌ها، بافرها، مواد شیمیایی غیر آلی و ارگانیک و معرف‌های سیتولوژی هستند.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی آلی: این مواد آزمایشگاهی شامل آلدهیدها، هیدروکسیل‌ها، کتون‌ها، اترها، آلکان‌ها، آلکین‌ها، استیلن‌ها، بور، سیلیکون، ترکیبات گوگرد، فسفر، اسیدهای کربوکسیلیک و مشتقات آن، ترکیبات هتروسیکلی Heterocycles، ارگانو هالیدها، تریکبات نیتروژن، مونومرها و پلیمرهای آلی، قندها، استروئیدها، اسیدهای آمینه، نوکلئوتیدها و غیره هستند.
اهمیت رعایت قوانین و استانداردهای ایمنی در خرید و استفاده از مواد آزمایشگاهی
هر یک از مواد شیمیایی، استاندارهای ایمنی خاص خود را دارند و شرایط نگهداری و حمل و نقل آن‌ها با یکدیگر متفاوت هست. همچنین برخی از آن‌ها شباهت‌های زیادی به یکدیگر دارند و ممکن است تفکیک آن‌ها از هم دشوار باشد. در صورتی که در زمینه ایمنی مواد شیمیایی آزمایشگاهی و عوارض استفاده از آن‌ها نیاز به مشاوره دارید، می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
افرادی که در آزمایشگاه‌ها کار می‌کنند، باید به تمام خطرات استفاده از مواد آزمایشگاهی آگاه باشند و روش استفاده و شیوه نگهداری این موارد را بشناسند. تجهیزات آزمایشگاهی می‌بایست در برابر مواد اسیدی و خورنده از مقاومت کافی برخوردار باشند. همچنین لازم است که مواد شیمیایی آزمایشگاهی خطرناک، در کیت‌های مخصوص و کمدهای خاص نگهداری این مواد قرار داده شود. بهتر است دسترسی به این مواد، تنها توسط افراد متخصص مجاز باشد.
تجهیزاتی مانند عینک و لباس آزمایشگاه، کفش بسته و مقاوم، کپسول‌های آتش‌نشانی، محلول‌های شستشوی چشم، پتوی آتش خاموش‌کن و دوش و چشم‌شور اضطراری در آزمایشگاه‌ها ضروری است. همچنین پیشنهاد می‌شود در هنگام استفاده از مواد شیمیایی آزمایشگاهی، نکات زیر را رعایت کنید:
- از لنز طبی و زیبایی استفاده نکنید.
- شلوار و کفشی بپوشید که تمام سطح پاهای شما را بپوشاند. به هیچ وجه دامن و شلوارک نپوشید.
- از ساعت، انگشتر و جواهرات استفاده نکنید.
- موهای خود را بپوشانید.
- از پخش موسیقی و اصوات مزاحم بپرهیزید.
- لباس‌های گشاد و آویزان نپوشید.
حمل و نقل، ذخیره‌سازی و دفع مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایشگاه ها
مواد شیمیایی آزمایشگاهی، کالاهایی هستند که حمل و نقل آن‌ها به روش محصولات عادی امکان‌پذیر نیست. بسیاری از این مواد دارای خطرات جبران‌ناپذیری برای مردم و محیط زیست هستند و خواص قابل اشتعال، سیمی، اکسید‌کننده و یا ناپایدار دارند. از این رو، می‌بایست با اخذ مجوزهای لازم، رعایت نکات ایمنی، کارکنان آموزش‌دیده، وسایل نقلیه ایمن و پروتکل‌های لجستیک شیمیایی جابجا شوند.
ذخیره‌سازی این مواد آزمایشگاهی نیز پروتکل‌های تقریباً مشابهی دارد. هر یک از این مواد باید در ظروف و کمدهایی بسته‌بندی و دپو شوند که در برابر خواص اسیدی/بازی، اکسیداسیون، خورندگی، اشتعال و … مقاومت داشته باشند. همچنین وظیفه نگهداری از این اجناس می‌بایست به افراد متخصص سپرده شود.
مدیریت و دفع پسماندهای آزمایشگاهی حتی از موارد قبلی هم مهم‌تر است. چرا که فعالیت‌های آزمایشگاهی، اغلب باعث تولید زباله‌های خطرناک می‌شود. پسماندهای غیر خطرناک مانند شیشه، پلاستیک، کاغذ و غیره می‌توانند مثل زباله‌های معمولی بازیافت شوند، اما زباله‌های جعبه زرد و سیاه (زباله‌های عفونی و تیز، پد بهداشتی، سرنگ، چاقو، سوزن بخیه، لانست)، ضایعات شیمیایی (سلول‌ها و میکروارگانیسم‌ها، فرآورده‌های خونی) و پسماندهای آزمایشگاهی و مواد رادیواکتیو باید توسط پروتکل‌های خاصی معدوم شوند.
هر یک از این زباله‌ها به وسیله روش خاصی بسته‌بندی، مهر و موم، برچسب‌گذاری و به محل دفع یا معدوم‌شدن زباله منتقل می‌گردند. برخی از این موارد توسط متخصصان ویژه این کار بازیافت می‌شوند، برخی در محلول‌های اسیدی یا بازی حل می‌شوند، برخی سوزانده و برخی دیگر با پروتکل‌های خاصی دفن خواهند شد.
انتخاب شرکت تأمین‌کننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی
خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی، نیازمند تخصص ویژه و آشنایی با این مواد است و مسئول خرید مربوطه، می‌بایست تجربه و دانش کافی در این زمینه را داشته باشد. این شخص همچنین باید برندهای تولید کننده مواد آزمایشگاهی مورد نیاز، نکات ایمنی حمل و نقل و فرمول و ساختار ماده را بشناسد تا در خرید با مشکل مواجه نشود. از جمله مهم‌ترین نکاتی که می‌بایست در هنگام خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی در نظر بگیرید، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غلظت و خلوص واقعی
- گرید و درصد ناخالصی منطبق با نیاز شما
- MSDS (حساسیت‌های مواد در برابر نور، دما و غیره)
- بسته‌بندی
- برند تولیدی و توزیع‌کننده معتبر
برای خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی، همواره مد نظر داشته باشید که خرید از توزیع‌کننده یا برند نامعتبر، می‌تواند خطرات و خسارات جبران‌ناپذیری برای شما به همراه داشته باشد. مراکز تولیدکننده و توزیع‌کننده معتبر، مواد آزمایشگاهی را از برندهای معتبر تهیه می‌کنند و آن‌ها را در شرایط استاندارد نگهداری و حمل و نقل می‌نمایند.
یکی از معتبرترین شرکت‌های مربوطه در ایران، شیمی کار است که با سال‌ها سابقه مؤثر در این کار، مواد شیمیایی مورد نیاز آزمایشگاه‌ها، پژوهشکده‌ها و دانشکده‌ها را از برندهای معتبر تأمین و به طور مستقیم وارد می‌کند. برای استعلام موجودی، قیمت روز محصولات یا مشاوره رایگان با کارشناسان فروش این شرکت، می‌توانید با شماره زیر تماس بگیرید:
- ۰۲۱۶۶۴۱۰۲۳۱
- ۰۲۱۶۶۴۹۱۶۹۱
اثر کیفیت بر قیمت مواد شیمیایی آزمایشگاهی
یکی از مهم‌ترین مراحل در خرید مواد شیمیایی آزمایشگاهی، ارزیابی یا کنترل کیفیت این محصولات است. این محصولات باید الزامات و استانداردهای مرتبط با حوزه کاری شما را رعایت کنند و نگهداری حمل و نقل آن‌ها با شیوه مناسبی صورت گرفته باشد. برای ارزیابی کیفیت مواد آزمایشگاهی، معیارهای مختلفی در نظر گرفته می‌شوند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
- کیفیت ACS: انجمن شیمی آمریکا مشخصات فیزیکی، شیمیایی و فنی کاملی را برای مواد و واکنشگرهای شیمیایی تعریف کرده است. شرکت‌هایی که محصولاتشان حائز این مشخصات باشند، تحت عنوان ACS شناخته می‌شوند.
- کیفیت Reagent: این استاندارد حداقل 95 درصد از مشخصات استاندارد ACS را دارد و مواد شیمیایی آزمایشگاهی دارای این کیفیت، برای استفاده در مواد غذایی و دارویی، و تعداد زیادی از کاربردهای آزمایشگاهی قابل استفاده هستند.
- کیفیت USP: مشخصات فنی تعیین‌شده توسط داروسازی ایالات متحده
- کیفیت NF: فرمول ملی الزامات تعیین‌شده توسط داروسازی ایالات متحده
- کیفیت Laboratory: صرفاً مناسب برای تدریس و آموزش در واحدهای آزمایشگاهی
- کیفیت Purified: کیفیت خالص و عملی، غیر قابل استفاده در مواد غذایی و دارویی
- کیفیت Technical: قابل استفاده برای اهداف تجاری و صنعتی، غیر قابل استفاده در مواد غذایی و دارویی
- کیفیت Synthesis Reagents: معرف‌های سنتزی برای سنتز مواد آلی و کاربردهای آماده‌سازی
- کیفیت Extra Pure: قابل استفاده در کارهای متداول آزمایشگاهی
- کیفیت Pharmacopeia: دارای پیش‌نیازهای لازم برای خالص بودن مواد شیمیایی آزمایشگاهی در حوزه دارویی
- کیفیت For Analytical Purpose: قابل استفاده برای کاربردهای آنالیز، کنترل کیفی و تحقیقات
- کیفیت Cell Culture: معرف‌های آزمایشگاهی محیط کشت سلولی، آماده‌سازی‌های آزمایشگاهی و عصاره‌های زیستی
- کیفیت GR: کیفیت ایده آل و تضمین شده برای اهداف آزمایشگاهی
- کیفیت Ultra Pure: معرف‌های آزمایشگاهی فوق خالص برای آنالیز مواد معدنی
- کیفیت HPLC: قابل استفاده در کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا
راهنمایی خرید مواد آزمایشگاهی(خواندن برچسب‌ها و مشخصات فنی محصولات)
کارخانه‌های تولیدکننده مواد شیمیایی آزمایشگاهی، روی بسته‌بندی محصولات خود برچسب‌هایی می‌چسبانند که نشان‌دهنده خاصیت و طرز کار آن‌ها است. این برچسب‌ها دارای سه علامت مخصوص هستند که در ادامه، به معرفی و بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
علامت اول: نخستین علامت درج شده روی برچسب مواد آزمایشگاهی، به صورت شکل، با حروف و علامت خطر است که شامل موارد زیر است:
- حرف E و علامت خطر: مواد شیمیایی که در شرایط به خصوصی قابل انفجار هستند.
- حرف O و علامت خطر: مواد شیمیایی با قابلیت ایجاد اشتعال در مواد سوختنی.
- حرف F و علامت خطر: موادی که به خودی خود مشتعل می‌شوند، گازهای قابل اشتعال، مایعات سوختنی مثل بنزن و استون و موادی که در اثر ترکیب با آب، گازهای قابل اشتعال تولید می‌کنند.
- حرف T و علامت خطر: مواد شیمیایی آزمایشگاهی بسیار سمی
- حرف Xn و علامت خطر: موادی که در صورت تماس با بدن، به سلامتی انسان آسیب می‌زنند.
- حرف C و علامت خطر: مواد سمی که باعث سوزش پوست می‌شوند.
- حرف Xi و علامت خطر: مواد آزمایشگاهی که به پوست، چشم و تنفس آسیب می‌زنند.
علامت دوم: خطراتی را نشان می‌دهد که مواد شیمیایی آزمایشگاهی می‌توانند ایجاد کنند. این علامت به صورت گروهی از اعداد است که با حرف R شروع می‌شوند.
علامت سوم: این علامت به ایمنی مواد آزمایشگاهی اشاره دارد و از گروهی از اعداد تشکیل می‌شود که با حرف S شروع می‌شوند.